Kimi zaman kendimizi olduğumuzdan daha eksik, başarısız ya da yetersiz hissedebiliriz. Bu duygular çoğu zaman içsel bir baskıdan ya da dışsal kıyaslamalardan kaynaklanır. Özellikle sınav dönemlerinde sınav kaygısı, motivasyon eksikliği ve özgüven problemleri iç içe geçerek bizi oldukça yorabilir. Eğer sen de zaman zaman “Ben bu işi yapamayacağım” diye düşünüyorsan, yalnız olmadığını bilmelisin.
Kendimi Yetersiz Hissettiğimde Bu Duygunun Kaynağını Nasıl Anlayabilirim?
Yetersizlik hissi genellikle yüzeyde görünen bir sonuçtur. Altında ise çoğu zaman değersizlik duygusu, geçmiş başarısızlıklar ya da sürekli başkalarıyla kıyaslanma gibi nedenler yatar. Bu duygunun kaynağını anlamak için öncelikle kendine şu soruyu sorman gerekir: "Bu düşünce gerçekten bana mı ait, yoksa bir başkasının bana yüklediği bir inanç mı?"
Sınav dönemlerinde bu his daha da yoğunlaşabilir. Sınav kaygısı yaşayan biri, bir yanlış yaptığında kendini genellemeye başlar: "Ben zaten başarısızım." Oysa bu sadece anlık bir durumdur, kimliğinin tamamı değil. Duygunun kökenini anlamak için bir YKS eğitim koçu gibi objektif yaklaşmak önemlidir. Günlük tutarak, hangi durumlarda bu duyguyu hissettiğini yazabilir, tetikleyicileri fark edebilirsin.
Ayrıca sosyal medyadan uzak durmak ya da sınav motivasyonu için başarı hikayeleri dinlemek de bu duygunun kaynaklarını fark etmene yardımcı olabilir.
Sınav Kaygısı Yaşarken Motivasyonumu Nasıl Yeniden Kazanabilirim?
Sınav kaygısı, öğrencilerin en sık yaşadığı problemlerden biridir. Kalp çarpıntısı, odaklanamama, konuları unuttuğunu sanma gibi belirtiler gösterir. Peki bu kaygı anlarında motivasyonu nasıl yeniden kazanabilirsin?
İlk adım, bu kaygının seni tembelleştiren değil, aslında harekete geçmeni sağlayan bir işaret olduğunu fark etmektir. Vücudun ve zihnin önemli bir şeyle karşı karşıya olduğunu söylüyor. Bu durumda yapılması gereken, kendine yüklenmek değil; “Evet, biraz kaygılıyım ama bu doğal” diyebilmektir.
Sınav motivasyonu kazanmak için küçük ve ulaşılabilir hedefler belirlemek çok etkilidir. Örneğin, bugün sadece 10 soru çözmek ya da bir konu tekrar etmek gibi... Başardıkça özgüvenin artar ve motivasyonun geri gelir. Ayrıca bir YKS eğitim koçu desteği alarak seviyene özel bir yolculuğa dahil olabilirsin.
Sınav kaygısı çoğu zaman belirsizlikten kaynaklanır. Hedef belirlemek, günlük program yapmak ve gün sonunda kendini ödüllendirmek bu kaygıyı azaltır. Sınav motivasyonu için “neden başladığını” hatırla. Kendine bu hedefi neden seçtiğini tekrar tekrar hatırlat.
Ayrıca unutma, motivasyon sadece dışarıdan gelmez. İç motivasyon da en az onun kadar değerlidir. Hayal ettiğin üniversite, meslek ya da yaşam tarzı seni heyecanlandırıyorsa, bu hissi sık sık hatırlamak işine yarar.
Son olarak, kendine nazik ol. Her gün aynı şekilde verimli olamazsın. Önemli olan istikrar ve sabır. Bir gün az çalışsan da vazgeçmemelisin. Çünkü asıl başarı, düştüğünde kalkabilmektir.
Kendimi Başkalarıyla Kıyaslama Düşüncesini Nasıl Durdurabilirim?
Kıyaslama insan doğasında vardır, ama sınav dönemlerinde bu durum oldukça yıpratıcı hale gelebilir. “Arkadaşım benden daha çok çalışıyor”, “O daha yüksek net yapıyor” gibi düşünceler sınav kaygısı üzerinde büyük bir baskı oluşturur.
Bu düşünceleri durdurmanın yolu, odağını dışardan içeri çevirmektir. Herkesin yolu, temposu ve yöntemi farklıdır. Sınav motivasyonu kıyasla değil, kişisel gelişimle beslenir. Bugün dünden bir adım önde misin? Asıl mesele budur.
Sosyal medyada paylaşılan başarılar ya da sürekli not konuşan arkadaşlar, kendi performansını küçümsemene neden olabilir. Bu noktada bir YKS eğitim koçu bakış açısı işine yarayabilir: Objektif değerlendirme, eksiklerini belirleme ve sadece kendi gelişimini takip etme.
Kıyaslamayı bıraktığında fark edeceksin ki, seninle rekabet halinde olan tek kişi sensin. Gerisi sadece dikkat dağıtıcı seslerden ibaret.
YKS’ye Hazırlanırken Kendime Nasıl Güvenebilirim?
Özgüven, YKS sürecinde en çok sınanan yönlerden biridir. “Acaba yapabilir miyim?” sorusu bir noktadan sonra seni yavaşlatabilir. Oysa özgüven, başarıya giden yolda yakıt gibidir.
İlk olarak şunu bil: Kendine güvenmek, her şeyi bilmek demek değildir. Elinden geleni yapacağına inanmak demektir. Bu inancı oluşturmak için ise düzenli çalışma, hedef belirleme ve küçük başarılar çok önemlidir. Sınav kaygısı yaşayan öğrenciler genelde bu küçük adımları görmezden gelir. Oysa her adım bir güven inşa eder.
Sınav motivasyonu düşük olduğunda bile çalışmaya devam edebiliyorsan, işte bu gerçek bir özgüvendir. Kendini motive etmek için geçmiş başarılarını gözden geçir. Hangi konuları öğrendiğini, hangi netleri artırdığını yaz.
Bir YKS eğitim koçu ile çalışmak ve sistemine dahil olmak bu süreçte büyük fark yaratabilir. Çünkü koçluk sistemi, sadece konularını değil, sürecini de takip etmene yarar. Geri bildirim verir, yol gösterir ve özgüvenini besler.
Ayrıca kendine pozitif cümleler kur. “Yapabilirim, deniyorum ve gelişiyorum” gibi. Çünkü zihnin neye inanırsa, vücudun onu takip eder.
Eğer “Kendini Yetersiz Hissediyorsan Bu Yazıyı Okumalısın!” diyorsak, bu boşuna değil. Çünkü bu duygu çok tanıdık. Ama unutma ki bu geçici bir haldir. Yetersiz hissettiğinde önce bu duygunun kaynağını anlamaya çalış. Sınav kaygısı geldiğinde onu bastırmak yerine, onunla çalışmayı öğren. Sınav motivasyonu düşerse küçük hedeflerle yeniden yükseltebilirsin. Kıyaslamayı bırak ve sadece kendi yoluna odaklan. Ve YKS’ye hazırlanırken kendine güvenmeyi öğren. Bir YKS eğitim koçunun sistemine dahil olarak bu süreci daha sağlıklı ve planlı yönetebilirsin. Sen düşündüğünden daha güçlüsün. Kendine inan, yola devam et.
