Eyl 15, 2025

Sınavda Kendini Kıyaslamak Başarıyı Nasıl Etkiler?

Sınavda Kendini Kıyaslamak Başarıyı Nasıl Etkiler?

 

YKS hazırlık süreci, öğrenciler için zihinsel ve duygusal açıdan yoğun bir yük oluşturan, sabır ve özveri gerektiren bir yolculuktur. Bu dönemde öğrenciler sıkça kendilerini başkalarıyla kıyaslama eğilimindedir. Ancak kıyaslama, bir motivasyon aracı olarak kullanılabileceği gibi, öğrencinin kendini yetersiz hissetmesine ve başarıya ulaşma yolundaki verimliliğinin azalmasına da yol açabilir.  

 

Sınav Kaygısı ve Kıyaslama Arasındaki İlişki Nedir? 

Sınav kaygısı ve kıyaslama arasındaki ilişki, psikolojik düzeyde karmaşık bir etkileşim içeren, öğrencilerin duygusal ve zihinsel durumlarını şekillendiren bir bağa sahiptir. Öğrenciler, sınav hazırlık sürecinde genellikle çevrelerindeki başarıları gözlemleyerek kendi performanslarını ölçme eğilimindedir. Ancak bu kıyaslamalar, genellikle öğrencinin öz güvenini sarsarak, sınav kaygısının daha da derinleşmesine yol açar. Çünkü her bireyin öğrenme süreci, hız ve stratejileri farklıdır; başkalarının başarılarına odaklanmak, öğrencinin kendi sürecini değersiz hissetmesine yol açabilir.   

 

Kıyaslama, Sınav Kaygısını Nasıl Artırır?  

YKS hazırlık sürecinde kıyaslama, öğrencinin kendini yetersiz hissetmesine yol açan güçlü bir faktördür. Başka öğrencilerin başarılarıyla sürekli kendisini kıyaslayan birey kendini yetersiz hisseder. Bu tür bir bakış açısı, öğrencinin kendi öğrenme hızını ve sürecini küçümsemesine yol açar, bu da derinleşen sınav kaygısı ve yetersizlik duygularına neden olabilir. 

Öte yandan, kıyaslama aynı zamanda mükemmeliyetçilik duygusunu körükleyebilir. Kendini başkalarıyla kıyaslama, öğrencinin gerçekçi olmayan hedefler belirlemesine ve beklentiler oluşturmasına sebep olur. Kendi performansını sürekli daha yüksek bir seviyeye çekme çabası, fiziksel ve duygusal bir tükenmişliğe, kaygıya neden olabilir. 

 

Sosyal Medyada Başarı Hikâyeleri Öğrenciyi Nasıl Etkiler? 

Sosyal medyada paylaşılan başarı hikâyeleri, bazı öğrenciler için motive edici bir kaynak olma potansiyeline sahiptir. Bu tür hikâyeler, öğrencilerin kendi sınav süreçlerinde daha fazla çaba göstermelerine ve hedeflerine odaklanmalarına yardımcı olabilir. Başkalarının zorlukları aşarak başarıya ulaşması, öğrencilere "ben de başarabilirim" duygusu verebilir. Ayrıca, sosyal medya üzerinden başarı hikâyelerini takip etmek, öğrencilerin farklı YKS öneri çeşitlerinden faydalanmalarına olanak tanıyabilir. 

Fakat her öğrencide etkiler bu şekilde olmayabilir, çünkü sosyal medyanın etkisi, öğrencinin kişisel yapısına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bazı öğrenciler, başarı hikâyelerinden ilham alarak kendilerine yeni hedefler koyarken, diğerleri bu hikâyeleri sürekli olarak kıyaslama aracı olarak kullanabilir ve bu da kaygıyı artırabilir. Sürekli mükemmel başarıları görmek, öğrencinin kendi gelişimini yetersiz görmesine ve özgüven kaybına yol açabilir.  

 

YKS Hazırlık Sürecinde Kıyaslamanın Olumlu ve Olumsuz Yönleri 

YKS hazırlık süreci, öğrenciler için hem psikolojik hem de akademik olarak yoğun bir dönemdir. Bu süreçte kıyaslama yapmak, bazen olumlu sonuçlar doğurabilirken, diğer zamanlarda sınav kaygısı gibi olumsuz etkilere yol açabilir. Kıyaslamanın bu kadar karmaşık bir süreç olması, öğrencilerin nasıl bir yaklaşım benimsediğine bağlıdır. 

 

Kıyaslama Öğrenciyi Ne Zaman Motive Edebilir?  

YKS hazırlık döneminde kıyaslama, doğru şekilde yapıldığında öğrenciyi motive edici bir etki yaratabilir. Başka bir öğrencinin başarıları, kendi potansiyelini keşfetmesine ve daha fazla çaba göstermesi gerektiğini fark etmesine yardımcı olabilir. Bu dönemde, kıyaslama, öğrencilere hedef koyma ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli olan disiplin ve odaklanma duygusunu kazandırabilir. Ancak burada kritik olan nokta, kıyaslamanın dozunun doğru ayarlanmasıdır; başarıyı aşırı takıntı haline getirmemek, yalnızca motivasyon artırıcı bir araç olarak kullanmak önemlidir. 

 

Aşırı Kıyaslama Neden Verimsizliğe Yol Açar? 

Aşırı kıyaslama, öğrencinin sürekli olarak başkalarının başarılarıyla kendi sürecini ölçme çabası, odak kaybına yol açabilir. Kendi ilerlemesini dışsal başarılarla ölçen bir öğrenci, yalnızca sonuca odaklanır ve kişisel gelişimini ihmal eder. Bu, öğrencinin öğrenme hızına ve tarzına uygun özgün bir yöntem geliştirmesini engeller. Her bireyin öğrenme süreci farklıdır; ancak bunu göz ardı eden öğrenci, başkalarının yöntemlerini taklit etmeye çalışırken, kendi benzersiz stratejilerini oluşturma şansını kaybeder. 

Aşırı kıyaslama aynı zamanda öğrencinin özdeğerini ciddi şekilde sarsabilir ve yoğun bir sınav kaygısı yaratabilir. Başkalarının başarıları sürekli gözlemlendiğinde, öğrenci kendini yetersiz hissedebilir ve bu, öz güven kaybına yol açar. Bu psikolojik baskı, öğrencinin sınav hazırlığına karşı olumsuz bir tutum geliştirmesine neden olabilir. Kaygı altında yapılan çalışmalar ise genellikle verimli olmaz; çünkü öğrenci anlık başarıları hedeflemek yerine, sürekli başarısızlık korkusu taşır. Bu durum, öğrencinin doğal öğrenme sürecinden sapmasına ve sonunda tükenmişliğe yol açar.  

 

Sınav kaygısı ve kıyaslama, öğrencilerin motivasyonunu olumsuz etkileyebilir ve verimli bir çalışma sürecini engelleyebilir. Ancak doğru yaklaşım ve stratejilerle bu engeller aşılabilir. Öğrencilerin en verimli hazırlık süreçlerini geçirebilmeleri için profesyonel rehberlik büyük önem taşır. Gri Koç Navigasyon, kişisel gelişim ve YKS hazırlık sürecinde öğrencilere kapsamlı destek sunarak, başarıya ulaşmalarına yardımcı olmaktadır.